Çocukluk Travmaları ve Yetişkinlikteki Etkileri
7 Ocak 2023Disleksi Nedir? Belirtileri Nelerdir? Disleksi Testi
11 Ocak 2023Çocuklarda ayrılık kaygısı, ebeveynlerin sıklıkla karşılaştığı sorunların başlarında gelmektedir. Özellikle ebeveynlerin her ikisi de iş hayatında aktif olarak bulunuyorlarsa çocuklarını bakıcıya veya kreşe bırakmakta çocuklarındaki ayrılık kaygısı nedeniyle sorun yaşıyorlar. Bu durum hem çocuk için hem de ebeveynler için zorlu geçen bir süreçtir. Her şeyden önce ebeveynler şunu bilmelidirler ki çok küçük yaştaki çocuklarda ayrılık kaygısı görülmesi oldukça normal bir durumdur. Bebeklikten itibaren ebeveynlerin sürekli yanlarında olması, yaş almış çocuklarda bile normal olanın bu olduğu izlenimi yaratır. Çocuklarda ayrılık kaygısında ebeveynlerin en çok dikkat etmesi gereken durum, ayrılık esnasında çocuklarının yaşadığı kaygının şiddetidir. Bu şiddeti dengelemek ebeveynlerin sorumluluğunda olup, çocukların büyüdükçe bağımsız hale gelmelerine hazırlık yapmaları gerekmektedir.
Çocuklarda ayrılık kaygısı genellikle okula başladıktan sonra azalır ancak bazı çocuklarda eğitim hayatına başladıktan sonra da devam ettiği gözlemlenir. Bu da çocuğun akademik başarısını ve sosyalleşmesine bağlı olarak arkadaş edinmesi ile arkadaşlarıyla geçireceği vakti olumsuz yönde etkiler.
Çocuklarda ayrılık kaygısı %4 olarak görülür.
Gençlerde ayrılık kaygısı %1.6 olarak görülür.
Çocuklarda ayrılık kaygısı belirtileri nelerdir?
Ayrılık kaygısı genellike yaş almayan çocuklarda görülmeye başlar. 6 - 7 aylık çocuklarda görülmeye başlanan ayrılık kaygısı durumu, okula başlama çağı itibariyle zirveye ulaşır. Ayrılık kaygısını atlatamayan çocuklar yatılı okul, kamp veya şehir dışında okuma gibi durumlarla ayrılık kaygısı nöbetleri yaşayabilirler.
Bebekler ve küçük çocuklarda ayrılık kaygısı belirtileri
- Yalnız uyumak istememesi, ebeveynle uyumak istemesi
- Bakıcıya teslim edildiğinde ağlama
- Ebeveyni giderken ayrılmasını önlemek için ağlama krizine girmesi
- Ebeveyni ile ayrılırken sıkı sarılma durumu
Okul çağı ve öncesi çocuklarda ayrılık kaygısı belirtileri
- Okula gitmek istememe ve okula gitmemek için yalan söyleme
- Ayrılık zamanı geldiğinde davranışlarda değişiklik (hareketli bir çocuksa sakinleşmesi vb.)
- Ebeveyn için aşırı endişe hissetme
- Kas ağrısı ve mide ağrısı
- Yalnız kalmaktan korkmak
- Güvenlik kaygıları
- Arkadaşları yerine ebeveynleri ile vakit geçirmek istemesi
- Ayrılık ile ilgili kabuslar görmesi
Ayrılık anksiyetesi bozukluğu tedavisi
Eğer çocuğunuzun yaşadığı ayrılık kaygısının şiddetli olduğunu düşünüyorsanız profesyonel psikolojik destek almanız günlük yaşadığınız bu sorunu geride bırakmanıza yardımcı olacaktır. Sürecin başında olduğunu ve kendinizin çözebileceğini düşünüyorsanız size bazı tavsiyeler vereceğiz. Ancak şiddetli ayrılık kaygısı yaşayan çocuklar için mutlaka profesyonel psikolojik destek alınması tavsiye edilmektedir.
Öncelikle ayrılık kaygısı yaşadığı için ne çocuğunuzu ne de kendinizi suçlamayın. Ayrılık kaygısı yaşayan çocuğun şımarık veya manipülatif olduğuna dair söylenenler tamamen yanlış bilgilerdir. Bir çocuk, ayrılık kaygısı yaşadığında bu gerçektir, bunu büyüdükçe geride bırakırlar.
Ayrılık kaygısı yaşayan çocuklar için ebeveynlerin yapabilecekleri
Çalışan ebeveynler söz konusu olduğunda çocuğunuza doğru ilgiyi gösterecek kurumları seçmek önceliğiniz olmalıdır. Gideceği kreş veya gündüz bakım evindeki yetkililere çocuğunuzun ayrılık anksiyetesinden bahsetmeyi unutmayın. Bu sayede kurumda çalışan profesyoneller de durumu göz önünde bulunarak çocuğunuzla iletişime geçecekler ve bu durumu azaltmak için yetkinliklerini kullanacaklardır.
- Çocuğunuzu yaşadığı ayrılık kaygısı nedeniyle kesinlikle cezalandırmayın.
- Ayrılık hakkında yalan söylemeyin; eğer gitmeniz gerekiyorsa çocuğunuza doğruyu söyleyin. Gizlice gitmek, çocukta daha derin anksiyete sorunları oluşturabilir.
- Çocuğunuz ayrılık kaygısı göstermediği anlarda ona bu durumdan bahsetmeyin.
- Vedalaşma süresini olabildiğince kısa tutun. Çocuğunuzun ağlamasını geçirmek bir ebeveyn refleksidir ancak vedalaşma ne kadar uzarsa anksiyete şiddeti de o kadar artar.
- Ayrılırken çocuğunuzun anksiyetesini azaltmaya çalışmak için kesinlikle ödüllendirici davranışlarda bulunmayın. Ayrılık kaygısı duygusal bir tepkidir. Ödül ve ceza sistemi davranışsal durumlarda işe yarar.
- Ayrılmadan önce çocuğunuzu rahat hissettirin. Bir ritüel oluşturarak ayrılmadan önce bir şarkı söyleyebilir, el oyunu oynayabilir veya kendiniz bir aktivite oluşturabilirsiniz.
- Çocuğunuzla yalnız vakit geçirdiğinizde konu korkulara geldiğinde ona "senin korkuların neler, konuşmak ister misin?" deyip iletişim kurmaya çalışabilirsiniz. Küçük çocuklar kendilerini ifade etmekte zorlanabilirler ancak okul çağı çocukları için bu daha etkili bir yöntemdir.
- Ayrılırken yalan söylemeyin ve basit açıklamalarda bulunun. Bir iş seyahatine gidiyorsanız "İki kere uyuyacağız, uyanacağız; işte o zaman gelmiş olacağım. Tamam mı?" şeklinde basit cümlelerle süreci anlatabilirsiniz.
- Ayrılacağınız süre ve zaman hakkında yalan söylemeyin. Söylediğiniz yalan, aranızdaki güven ilişkisini de zedeleyecektir.
- Siz yokken çocuğunuzun evde nasıl eğlenceli vakit geçirebileceği hakkında beraber planlar yapın. Boyama kitabı, bilişsel zekayı destekleyici oyuncaklar veya aktiviteler alın. Çocuğunuzla daha önce bunları beraber yapın, yalnız kaldığında da bunları yapabileceğini söyleyin. Böylece dikkati bu alana yönelecektir.
Samsun Çocuklarda Ayrılık Kaygısı Tedavisi
Samsun Psikolog olarak hem çocuklar için hem de ebeveynler için ayrılık kaygısı sürecinin zor olduğunun farkındayız. Çocuğun yaşadığı kadar ebeveynler de çocukları için kaygı yaşamakta haklılar. Bu kaygı sürecinin günlük yaşantınıza daha fazla etki etmemesi için psikolojik destek almaya başlayabilirsiniz.
Siz de psikoterapi hizmeti almak istiyorsanız şimdi Samsun Psikolog Randevu sayfası üzerinden randevu alabilir veya Samsun Psikolog İletişim sayfası üzerinden sorularınızı iletebilirsiniz.